گزیده مقالات درباره نشریات و تشکیلات کارگری-2
تعداد اعانه های گروهی کارگران برای یک نشریه روزانه کارگری طی 6 ماه – ژانویه تا ژوئن 1912
سن پترزبورگ 415
جنوب 51
مسکو و ناحیه اش 13
شمال و غرب 12
ناحیه اورال و ولگا 6
قفقاز، سیبری و فنلاند 7
--------------------------------------------
جمع کل روسیه 504
این اطلاعات می تواند به ترتیب زیر تفسیر شود:
در مورد فعالیت مجدد دمکراتهای کارگری در روسیه، سن پترزبورگ پرولتری مدتی است بیدار شده و در مقام عالی خود قرار دارد. جنوب بیدار می شود. هر چند مادر مسکو و بقیه روسیه هنوز در خوابند. اما زمانی است که آنها نیز باید بیدار شوند.
عقب ماندگی تمام ناحیه مسکو هنگامی آشکار می شود که این ناحیه با دیگر نواحی ایالتی مقایسه گردد. جنوب دورتر از سن پترزبورگ است و بسیار دورتر از مسکو، کارگران صنعتی کمتری از ناحیه مسکو دارد، معهذا با تعداد تقریباً چهار برابر اعانه های گروهی کارگران از مسکو جلو می زند.
به نظر می رسد مسکو حتی از منطقه اورال و ولگا نیز عقب مانده است. چرا که تعداد کارگران در مسکو و ناحیه آن نه دو برابر تعداد آنها در منطقه اورال و ولگا بلکه چندین بار بیشتر است، در حالیکه مسکو و ناحیه اش تنها 13 اعانه گروهی در مقابل 6 اعانه منطقه اورال و ولگا دادند.
احتمالا دو دلیل ویژه برای عقب ماندگی مسکو و ناحیه اش وجود دارد. اولا، صنعت غالب در اینجا صنعت نساجی است، که در آن وضعیت اقتصادی، یعنی شرایط بازار و شرایط برای افزایش کمابیش قابل توجه تولید بدتر از فلزکاری شده است. به همین دلیل است که کارگران نساجی کمتر در اعتصابات شرکت کردند و علاقه کمتری به سیاست و جنبش دمکراتیک کارگران نشان دادند. ثانیاً در ناحیه مسکو، کارخانه های بیشتری در مناطق دور دست پراکنده‌اند، و از اینرو کمتر از شهر بزرگ به نشریه دسترسی دارند.
در هر صورت ما باید بدون شک از اطلاعات ارائه شده در بالا درس بیاموزیم. بیشترین توجه باید به توزیع روزنامه کارگری در مسکو بشود. ما نمی توانیم با عقب ماندگی مسکو کنار بیائیم. هر کارگر از نظر سیاسی آگاه تشخیص می دهد که سن پترزبورگ بدون مسکو همانند یک دست بدون دست دیگر است.
قسمت عمده کارگران کارخانه ای روسیه در مسکو و ناحیه اش متمرکز شده اند. به عنوان مثال مطابق آمار حکومت در 1905، 567000 کارگر کارخانه ای در اینجا وجود داشت. یعنی بیش از یک سوم جمع کل روسیه (1660000) و بسیار بیشتر از ناحیه سن پترزبورگ (298000). بنابراین ناحیه مسکو باید رتبه اول را از نظر تعداد خوانندگان و دوستان یک روزنامه کارگران، از نظر تعداد نمایندگان از نظر سیاسی آگاه جنبش دمکراتیک کارگران احراز کند. البته مسکو باید نشریه روزانه کارگری خود را داشته باشد.
در ضمن سن پترزبورگ باید به مسکو کمک کند. هر صبح خوانندگان پراودا باید به خود و دوستانشان بگویند:«کارگران، مسکوئی ها را به خاطر داشته باشید!».
3
اطلاعات بالا باید توجه ما را به نقطه نظر دیگری که بمثابه وظیفه عملی ما بسیار مهم و فوری است جلب کند. هر کس تشخیص می دهد که روزنامه سیاسی یکی از شرایط اساسی شرکت هر طبقه در امور سیاسی کشور و خصوصاً در یک مبارزه انتخاباتی در جامعه مدرن است.
بنابراین یک نشریه کلا برای کارگران و خصوصاً برای پیشبرد انتخابات در دومای چهارم ضروری است. کارگران به خوبی می دانند که نه از دومای سوم و نه از دومای چهارم هیچ چیز عاید آنها نخواهد شد. اما ما باید در انتخابات شرکت کنیم. اولا برای متشکل کردن و از نظر سیاسی آگاه کردن توده کارگران در طی انتخابات یعنی هنگامی که مبارزات حزب و تمام زندگی سیاسی به جوش آمده و هنگامی که توده ها به این یا آن طریق سیاست را خواهند آموخت و ثانیاً برای فرستادن نمایندگان کارگری به دوما، حتی در ارتجاعی ترین دوما، در یک دومای کاملا زمیندارانه، نمایندگان کارگری کار بزرگی برای آرمان طبقه کارگر انجام داده اند و می توانند انجام دهند. به شرط اینکه آنها دمکراتهای کارگری واقعی باشند و به شرط اینکه در ارتباط با توده ها باشند و به توده ها بیاموزند که آنها را هدایت کرده و فعالیت آنان را کنترل کنند.
در نیمه اول 1912 تمام احزاب سیاسی روسیه آنچه را که به عنوان بسیج پیش از انتخابات نیروهای حزب شناخته می شود آغاز کرده و واقعاً تکمیل کرده بودند. بسیج یک اصطلاح نظامی است. این به معنی قرار دادن ارتش در وضعیتی است که آماده عمل باشد. همانگونه که وقتی ارتش قبل از یک جنگ در حالت آمادگی قرار می گیرد، ذخیره ها احضار شده و مهمات توزیع می شوند، قبل از انتخابات نیز تمام احزاب کار خود را جمع بندی کرده، تصمیمات خود را درباره نقطه نظرات و شعارهای حزب دوباره تأکید کرده، نیروهای خود را جمع می کنند و آماده می شوند که با دیگر احزاب بجنگند.
تکرار می کنیم این کار واقعاً تکمیل شده است. تنها چند هفته به انتخابات مانده است. در طی این مدت ما می توانیم و باید انرژی خود را صرف افزایش نفوذ خود در رأی دهندگان و توده ها کنیم اما اگر یک حزب (حزب هر طبقه ای) در طی شش ماه آماده نشده باشد، دیگر هیچ چیز نمی تواند او را کمک کند. چرا که در انتخابات بمثابه یک صفر خواهد بود.
به همین دلیل است که شش ماهی که آمارهای ما آنرا شامل می شود، شش ماه بسیج کننده نیروهای کارگران قبل از انتخابات دومای چهارم می باشد. این مدت شش ماهه زمان بسیج تمام نیروهای دمکرات کارگری بوده است – البته نه فقط در رابطه با انتخابات دوما، اما ما در حال حاضر توجه خود را به این مسئله مصروف می داریم.
در این مورد یک سؤال پیش می آید که اخیراً توسط نوسکی زوزدا شماره 16 و پراودا شماره 61 مطرح شده و آن مربوط است به اصطلاح انحلال طلبان که از ژانویه 1912 نشریه ژیویه دئیلو و نوسکی گولوس را در سن پترزبورگ منتشر می کنند. انحلال طلبان که نشریه مجزای خودشان را دارند می گویند که اگر قرار است بین دمکراتهای کارگری در انتخابات «وحدت» وجود داشته باشد باید «موافقت» آنها یعنی انحلال طلبان جلب شود، و گر نه آنها می کوشند که ما را با چشم انداز «کاندیدای مجزا» بترسانند.(5)
به نظر می رسد که این تلاشها تا به حال در هراساندن موفقیت بسیار ناچیزی کسب کرده باشد.
و این کاملا قابل فهم است. چگونه می توان مردمی را که به درستی اسم انحلال طلب و مدافع یک سیاست لیبرالی کارگری را کسب کرده اند جدی گرفت؟
معهذا، شاید کارگران بسیاری باشند که از اشتباهات و نقطه نظرات غیر سوسیال دمکراتیک این گروه روشنفکران پیروی کنند؟ اگر چنین است آیا ما نباید توجه ویژه ای به این کارگران بکنیم؟ اکنون، اطلاعات عینی، آشکار و دقیقی برای پاسخ به این سؤال داریم. همانگونه که می دانیم، در سرتاسر نیمه اول 1912 انحلال طلبان شور مخصوصی در حمله به پراودا، نوسکی زوزدا، زوزدا و بطور کلی تمام دشمنان انحلال طلبی نشان دادند.
انحلال طلبان در بین کارگران تا چه اندازه موفق بودند؟ ما می توانیم درباره این موضوع از روی اعانات کارگران به یک نشریه روزانه کارگری که در روزنامه های انحلال طلبان ژیویه دئیلو و نوسکی گولوس منتشر شد، قضاوت کنیم. انحلال طلبان ضرورت یک روزنامه روزانه را از مدتها پیش تشخیص می دادند – در 1911 یا شاید حتی 1910 – و از این ایده با بیشترین انرژی بین هوادارانشان حمایت می کردند. در فوریه 1912 ژیویه دئیلو که اول بار در 20 ژانویه منتشر شد، شروع به درج گزارشاتی درباره اعاناتی که برای این موضوع دریافت کرده بودند نمود.
اجازه بدهید که از میان این اعانات (که در نیمه اول 1912 جمعاً بالغ بر 139.27 روبل می شد) همانگونه که در مورد نشریات غیر انحلال طلب عمل کردیم، اعانات گروهی کارگران را برگزینیم. اجازه بدهید تمام شانزده شماره ژیویه دئیلو و پنج شماره نوسکی گولوس (شماره 6 آن در جولای بیرون آمد) را جمع بندی کنیم و حتی اعانات برای خود ژیویه دئیلو را نیز بیافزائیم (اگر چه ما اطلاعاتی درباره اینگونه اعانات به نشریات غیر انحلال طلب را در نظر نگرفتیم). ما اطلاعات زیر را درباره جمع کل اعانات گروهی کارگران در طی شش ماه به دست می آوریم.
(تعداد اعانات گروهی کارگران برای یک نشریه روزانه کارگران در طی نیمه اول 1912)
نشریات غیرانحلال طلب نشریات انحلال طلب
ژانویه 14 0
فوریه 18 0
مارس 76 7
آوریل 227 8
مه 135 0
ژوئن 34 0
---------------------------------------------------------
جمع 504 15
و بنابراین گروه روشنفکران انحلال طلب، موفق شده به ضرب تلاش دیوانه وار کلا حمایت 15 گروه کارگران را کسب کند!
آیا کسی می توانست شکست مفتضحانه تری را برای انحلال طلبان از ژانویه 1912 تاکنون تصور کند؟ آیا کسی می توانست دلیل قاطع تری برای این حقیقت تصور کند که ما با گروهی از روشنفکران انحلال طلب که توانائی انتشار یک مجله و نشریه نیمه لیبرالی، منتهی کلا فاقد هر گونه پشتیبانی جدی در میان توده های پرولتاریا را دارند روبرو هستیم؟
اینجا به علاوه، اطلاعاتی درباره توزیع منطقه ای کمکهای مالی فرستاده شده برای انحلال طلبان توسط گروههای کارگران موجود است:
(تعداد اعانات گروهی کارگران برای نشریه روزانه کارگران در طی نیمه اول 1912)
نشریات انحلال طلب نشریات غیرانحلال طلب
سن پترزبورگ و حومه 10 415
جنوب 1 51
مسکو و ناحیه اش 2 13
شمال و غرب 1 12
منطقه اورال و ولگا 0 6
قفقاز، سیبری و فنلاند 1 7
----------------------------------------------------
جمع 15 504
و بنابراین شکست انحلال طلبان در جنوب طی دوره 6 ماهه حتی از شکست آنها در سن پترزبورگ نیز بدتر است.
این آمارهای دقیق کارگری که علناً در طی 6 ماه در نشریات جریانات مخالف چاپ شد مشخصاً مسئله «انحلال طلبی» را مرتفع می کند. ممکن است به مخالفان انحلال طلبی دشنام داده شود و هر چقدر که دلشان می خواهد به آنان تهمت بزنند اما این اطلاعات دقیق درباره اعانات گروهی کارگران غیرقابل انکار است.
اکنون کاملا قابل درک است که چرا نه نوسکی زوزدا و نه پراودا تهدید انحلال طلبان را در مورد «کاندیداهای مجزا» جدی نگرفتند. این مسخره خواهد بود اگر تهدیدات اشخاصی که در طی شش ماه مبارزه آشکار معلوم شد که به چیزی اندکی بیش از صفر بالغ می شوند جدی گرفته شود. تمام مدافعان انحلال طلبی در ژیویه دئیلو و نوسکی گولوس متحد شده اند و همه آنها شش ماه طول کشید تا 15 گروه از کارگران را جذب کنند!
انحلال طلبی در جنبش طبقه کارگر هیچ است و تنها در بین روشنفکران لیبرال قوی است.
۴
اطلاعاتی که در پراودا درباره همه انواع اعانات کارگران موجود است بطور کلی بسیار جالب می باشند. آنها برای اولین بار به ما اطلاعات صحیحی درباره متفاوت ترین جنبه های جنبش طبقه کارگر و زندگی دمکراتهای کارگری می دهند. امیدواریم بیش از یکبار به تحلیل این اطلاعات برگردیم.
به هر حال در حال حاضر قبل از اینکه مرور خود را بر اعانات گروهی کارگران برای یک نشریه روزانه به پایان برسانیم، باید به یک نتیجه عملی اشاره کنیم.
گروههای کارگران 504 اعانه گروهی برای نشریات خودشان به زوزدا و پراودا اهداء کردند. کارگران مطلقاً هیچ هدف دیگری بجز ایجاد و نگهداری نشریه کارگری خودشان نداشتند. دقیقاً به این دلیل است که یک خلاصه صحیح و ساده از این اطلاعات برای شش ماه با ارزش ترین تصویر را از زندگی دمکراتهای کارگری در روسیه به دست می دهد. سکه های پنج و ده کوپکی جمع شده از « یک گروه کارگران از فلان کارخانه » این را نیز امکان پذیر ساخته که از احساسات کارگران، آگاهی طبقاتی آنها، وحدت آنها و آمادگی آنها در پیشبرد آرمان طبقه کارگر ارزیابی به عمل آید.
به همین دلیل است که سنت جمع آوری کمک مالی گروهی کارگران که با اعتلاء آوریل و مه به وجود آمد باید به هر طریق ادامه یافته، پیش برده شود و توسعه یابد و به خودی خود واضح است که ذکر حسابهای این کمکها همانگونه که تا بحال در پراودا انتشار یافته نیز ضروری است.
این سنت اهمیت عظیمی دارد هم از نقطه نظر ثبات نشریه طبقه کارگر و هم از نظر منافع عمومی دمکراتهای کارگری.
نشریه طبقه کارگر باید گسترش یافته، تحکیم شود و این محتاج پول است. روزنامه کارگران در روسیه با تلاشی خستگی ناپذیر تنها در شرایطی که کارگران جمع آوری مجموعه های بزرگی را ترتیب می دهند می تواند به نحوی رضایت بخش سازمان یابد. یک نشریه کارگری در آمریکا وجود دارد (6) (Appeal to reason) که بیش از نیم میلیون مشترک دارد. ما می گوئیم کارگر روسی، طبق آن ضرب المثل معروف واقعاً کارگر بدبختی خواهد بود اگر امیدوار نباشد که می تواند از همکار آمریکائی اش جلو بزند و از او سبقت بگیرد.
به هر حال آنچه که بیش از هر چیزی اهمیت دارد جنبه مالی قضیه نیست بلکه چیز دیگری است. فرض کنیم صد کارگر در بخش های مختلف یک کارخانه هر یک با پرداخت روزانه یک کوپک به روزنامه کارگران کمک کنند. این بالغ بر دو روبل در ماه می شود. از طرف دیگر فرض کنید ده کارگر با حقوق خوب یکبار بطور تصادفی ده روبل جمع کنند.
آن دو روبل پیشین از این ده روبل آخر با ارزش ترند. این برای هر کارگری چنان آشکار است که احتیاج نیست بطور طولانی برایش توضیح داده شود.
باید این را به صورت سنت درآورد که هر کارگری در هر روز پرداخت حقوق یک کوپک به نشریه کارگران کمک کند. بگذارید اشتراک نشریه رواج یابد و بگذارید آنها که می توانند بیشتر اعانه بدهند این کار را بکنند، همچنان که در گذشته این کار را کرده اند. علاوه بر این وضع و رواج سنت « یک کوپک برای نشریه کارگران » بسیار اهمیت دارد.
اهمیت چنین کمکهایی بیش از همه بر اساس منظم بودن آنها در هر روز پرداخت، بدون وقفه بودن و تعداد هر چه بیشتر کارگرانی که در این کمکهای منظم شرکت می کنند می باشد. حسابها می توانند در یک شکل ساده منتشر شوند « این یا آن مقدار کوپک » که می تواند حاکی از این باشد که فلان تعداد کارگر در کارخانه ای به نشریه کارگری اعانه داده اند و اگر اعانات بیشتری وجود داشت می تواند به ترتیب زیر اظهار شود « به علاوه این یا آن تعداد کارگران، این یا آن مقدار اعانه دادند.»
اگر این سنت یک کوپک برای نشریه کارگران برقرار شود، کارگران روسیه به زودی قادر می شوند نشریات خود را به استاندارد خوب ارتقاء دهند. نشریات کارگران باید اطلاعات بیشتر و با ماهیت متفاوتی ارائه دهند، آنها باید ضمیمه یکشنبه و غیره داشته باشند، آنها باید خبرنگاران خود را در دوما، در کلیه شهرهای روسیه و در شهرهای بزرگ خارج داشته باشند. روزنامه کارگران باید بطور مداوم پیشرفت کند و بهبود یابد، که این بدون کمک حداکثر ممکن کارگران که منظماً برای نشریه شان پول جمع آوری می کنند امکان پذیر نیست.
گزارشات ماهانه درباره کوپک کارگران به همه نشان خواهد داد که چگونه کارگران در سراسر روسیه بی تفاوتی و خواب آلودگی خود را از بین می برند، چگونه آنها به یک زندگی با فرهنگ و هوشیارانه چشم باز می کنند – نه به معنی رسمی و نه به معنی لیبرالی کلمه. این امکان پذیر خواهد بود که به روشنی ببینیم چگونه توجه به جنبش دمکراتیک کارگران رشد می کند و چگونه زمان آنکه مسکو و دیگر شهرهای بزرگ نشریات کارگری خود را داشته باشند نزدیک می شود.
ما بقدر کافی شاهد یکه تازی Kopekia (7) بورژوازی بوده ایم! این نشریه بی همه چیز و کاسبکارانه برای مدتی بیش از اندازه طولانی حکومت کرده است. در این شش ماهه کارگران سن پترزبورگ نشان دادند که جمع آوری کمکهای جمعی کارگران تا چه حد عظیمی می توانند موفقیت آمیز باشند. بگذارید نمونه آنان و ابتکار آنان بی فایده نباشد. باشد که سنت یک کوپک کارگران برای نشریه کارگران پیشرفت کند و تقویت شود!
امضاء : یک آمارگر
مطابق با نسخه روزنامه منتشر شد
در 12 – 14 (25 – 27) ژوئیه 1912 نوشته شد
در شماره های 78 ، 79 ، 80 و 81 پراودا 29 و 31 ژوئیه و 1 و 2 اوت 1912 منتشر شد
مجموعه آثار لنین جلد 18
توضیحات
1- مقاله « نتایج کار شش ماهه » در نیمه اول ژوئیه 1912 نوشته شد. مکاتبات لنین با پراودا درباره انتشار این مقاله باقی مانده است. لنین در یکی از نامه هایش به پراودا از ناشرین درخواست می کند که مقاله را در 4 بخش به عنوان مقالات جداگانه چاپ کنند و تنها با اصلاحاتی که به دلایل امنیتی به عمل می آید موافقت کرد. مقاله به شکلی که لنین پیشنهاد کرده بود منتشر شد.
2- پراودا نشریه علنی بلشویکی بود که از سال 1912 در سن پترزبورگ چاپ شد و به دفعات مجبور به تغییر نام شد. و در سال 1916 بسته شد و از مارس 1917 دوباره منتشر شد.
3- زوزدا نشریه علنی بلشویکی که از 1910 تا 1912 در سن پترزبورگ چاپ می شد.
4- این لیست کاملی از شهرها و مناطق می باشد:
حومه سن پترزبورگ: کرونشتات، کولپینو و سترورتسک
جنوب: خارکف 4 اعانه گروهی، یکاترینوسلاو 8، آنانیف 2، لوگانسک 3، خرسون، رستوف روی دن، پاولوگراد، پولتاوا، کیف 12، آستراخان 4، چرنیگوف، یوزوفکا 3، میناکوفو، معدن شچربا، معدن ریکوف، بلگرود، یلی ساوتگراد، بکاترنیودار، ماریوپول 2، نیژن دنپروسک و نخجوان
ناحیه مسکو: رونیکی 2، ریازان، تولا 2، پژتسک 2
شمال: آرچانگل 5، ولوگدا
غرب: دوینسک، ویلنا گومل، ریگا، لپایا و مولگراین
اورال: پرم، کیشتبم، مینیار و ارنبورگ
منطقه ولگا: سوروو و روستای بالاکوفو
قفقاز: باکو 2، گروزنی و تفلیس
سیبری: تیومن و بلاگووش چسنک
فنلاند: هلسینگفورس
(زیرنویس از لنین)
5- لنین به تهدید انحلال طلبان منشویک در مورد معرفی کردن کاندیداهای خود در انتخابات دومای چهارم برای کوریای کارگری در مقابل کاندیداهای بلشویک اشاره می کند.
6- Appeal to reason (دعوت به عقل) – نشریه ای که توسط سوسیالیستهای آمریکائی منتشر می شد و در ژیرارد کانزاس در 1895 تأسیس شد. هیچ ارتباط رسمی با حزب سوسیالیست آمریکا نداشت اما اندیشه های سوسیالیستی را ترویج می کرد و در بین کارگران بسیار مورد توجه بود. اوژن دبس از کسانی بود که برای آن مطلب می نوشت.
7- Gazeta Kopekia گازتا کوپکا (روزنامه کوپکی) یک روزنامه بورژوایی از نوع مطبوعات زرد. از 1908 در سن پترزبورگ منتشر شد. در 1918 بسته شد.
کارگران و پراودا
پراودا نتایج کار شش ماهه اش را قبلا جمع بندی کرده است.
این نتایج اول از همه و بالاتر از همه نشان داد که تنها در طی تلاشهای خود کارگران، تنها در طی غلیان عظیم اشتیاق آنان، اراده و سرسختی آنان در مبارزه و تنها بعد از جنبش آوریل – مه امکان داشت روزنامه کارگران سن پترزبورگ، پراودا، پدیدار شود.
پراودا در جمع بندی، خود را به شروع از اطلاعاتی درباره کمکهای مالی گروهی کارگران به نشریه روزانه شان محدود کرد. این اطلاعات تنها بخش کوچکی از حمایت کارگران را برای ما آشکار می کند؛ آنها درباره حمایت مستقیم بسیار با ارزش تر و مشکل تر – حمایت معنوی و حمایت در جریان شرکت فردی، حمایت از سیاست روزنامه، حمایت با ارائه موضوعات، بحث کردن و پخش نشریه و غیره چیزی به ما نمی گویند.
اما حتی اطلاعات محدودی که در اختیار پراودا است نشان می دهد که تعداد بسیار قابل توجهی از گروههای کارگران خود را مستقیماً به آن مرتبط کرده اند. بگذارید یک نگاه کلی به نتایج بیاندازیم.
تعداد اعانات گروههای کارگران به پراودا:
ژانویه 1912 14
فوریه "" 18
مارس "" 76
آوریل "" 227
مه "" 135
ژوئن "" 34
ژوئیه "" 26
اوت "" (تا نوزدهم) 21
--------------------------------------
جمع 551
کلا پانصد و پنجاه و یک گروه کارگری با کمکهای مالی خود از پراودا حمایت کردند.
جالب خواهد بود اگر نتایج تعداد کلی دیگر جمع آوریها و کمکهای کارگران را نیز جمع بندی کنیم. ما مستمراً گزارشات پراودا را در مورد اعانات در حمایت از اعتصابات مختلف دیده ایم. همچنین گزارشاتی در مورد گردآوری کمک برای قربانیان سرکوبها، برای قربانیان معادن طلای لنا، برای ناشران منفرد پراودا، کمکهایی برای مبارزه انتخاباتی، برای کمک به قحطی زده ها و غیره و غیره.
طبیعت گوناگون این کمکها ارزیابی نتایج را در اینجا بسیار مشکل تر می کند، و ما هنوز در وضعی نیستیم که بگوئیم آیا خلاصه آماری می تواند تصویر رضایتبخشی از قضیه ارائه دهد یا نه. اما به هر صورت واضح است که این مجموعه کمکهای گوناگون بخشی اساسی از زندگی کارگران را اشغال می کنند.
خوانندگان پراودا که اغلب آن کسانی هستند که توسط شرایط سخت خارجی روسیه از یکدیگر متفرق و مجزا هستند، با نگاه به گزارشات کمکهای کارگران در رابطه با نامه های کارگران کارخانه ای و اداری در تمام قسمتهای روسیه دیدی درباره چگونگی مبارزه پرولتاریای رشته‌های و مناطق گوناگون و چگونگی بیداری آنان در دفاع از دمکراسی طبقه کارگر به دست می آورند.
پراودا اکنون تنها در آغاز پیشرفت به سوی آن نشریه ای است که وقایع نگاری زندگی کارگران جنبه دائمی اش بشود. هیچ شکی نمی تواند وجود داشته باشد که متعاقباً نشریه کارگران نامه هایی درباره سوء استفاده در کارخانه ها، درباره بیداری بخش های جدیدی از پرولتاریا، درباره کمک برای این یا آن بخش از جنبش کارگران، گزارشاتی در مورد دیدگاهها و احساسات کارگران، مبارزات انتخاباتی، انتخابات نمایندگان کارگران، آنچه که کارگران می خوانند، مسائل مخصوص مورد علاقه آنان و غیره دریافت خواهد نمود.
روزنامه کارگران یک عرصه کارگری است. کارگران باید مسائل گوناگون زندگی کارگران بطور کل و مسائل دمکراسی طبقه کارگر بطور اخص را یکی بعد از دیگری در برابر تمام روسیه در اینجا مطرح کنند. کارگران سن پترزبورگ این مبارزه را شروع کرده اند. این از انرژی آنهاست که پرولتاریای روسیه دارای اولین نشریه روزانه کارگران پس از سالهای سخت رکود اجتماعی می شود. پس بگذارید آرمان آنها را پیش ببریم، متحداً از نشریه کارگران پایتخت، طلایه دار بهاری که می آید وقتی که در تمام روسیه از شبکه سازمانهای کارگران با نشریه کارگری پوشیده شده باشد حمایت کرده و آنرا ارتقاء دهیم.
ما کارگران هنوز باید این روسیه را بسازیم و آنرا خواهیم ساخت.
امضاء : st.
مطابق نسخه پراودا منتشر شد
پراودا شماره 103 ، 29 اوت 1912
مجموعه آثار لنین جلد 18 به زبان انگلیسی
از تاریخ نشریات کارگران در روسیه
تاریخ نشریات کارگران بطور جدائی ناپذیری با تاریخ جنبش دمکراتیک و سوسیالیستی مرتبط است. از اینرو تنها با شناخت مراحل عمده جنبش برای آزادی، درک اینکه چگونه تدارک و ترقی نشریات کارگران از یک طریق معین پیش رفت و نه از طریق دیگر، امکان پذیر است.
جنبش آزادیبخش در روسیه از سه مرحله عمده مطابق با سه طبقه اصلی جامعه روسیه که تأثیر خود را بر جنبش باقی گذارده اند، عبور کرده است. 1) دوره اشرافیت تقریباً از 1825 تا 1861، 2) دوره رازنوچینیتسی یا بورژوا دمکراتیک، حدوداً از 1861 تا 1895 و 3) دوره پرولتاریایی از 1895 تا زمان حاضر.
برجسته ترین اشخاص دوره اشرافیت، دسامبریست ها(1) و هرزن بودند. در آن زمان تحت سیستم سرواژ صحبتی در مورد تمایز طبقه کارگر از توده سرف ها، «طبقات پائین»، «مردم عادی» فاقد حق رأی، نمی توانست در میان باشد. در آن زمان نشریات عمومی دمکراتیک غیرعلنی و در رأس آنها کولوکول(2) هرزن پیشاهنگ نشریات کارگران (دمکراتیک پرولتاریایی یا سوسیال دمکراتیک) بودند.
همانگونه که دسامبریست ها هرزن را بیدار کردند، هرزن و کولوکول او نیز به بیداری رازنوچینیتسی – نمایندگان تحصیل کرده بورژوازی دمکرات و لیبرال که نه به اشرافیت بلکه به طبقات کارمندان دولت، خرده بورژوازی شهری، تاجران و دهقانان تعلق داشتند، کمک نمود. و.گ. بلینسکی یکی از پیشاهنگان رازنوچینیتسی بنا بود حتی قبل از الغاء سرواژ کلا دست اشرافیت را از جنبش آزادی ملی کوتاه کند. نامه مشهور به گوگول(3) که فعالیتهای ادبی بلینسکی را جمع بندی می نمود یکی از بهترین تولیدات نشریات دمکراتیک غیرعلنی بود که حتی تاکنون از اهمیت عظیم و حیاتی اش چیزی کاسته نشده است.
با سقوط سیستم سرواژ، رازنوچینیتسی بمثابه بازیگر اصلی در میان توده ها در جنبش آزادیبخش بطور عام و خصوصاً در نشریات غیرعلنی دمکراتیک ظاهر شد. نارودنیسم(4) که با نقطه نظر رازنوچینیتسی مطابقت داشت به صورت خط غالب درآمد. نارودنیسم به عنوان یک گرایش اجتماعی هیچگاه در جدا کردن خود از لیبرالیسم در راست و از آنارشیسم در چپ، موفق نشد. اما چرنیشفسکی که بعد از هرزن دیدگاههای نارودنیکی را پیش برد در مقایسه با هرزن یک گام بزرگ به پیش برداشت. چرنیشفسکی یک دمکرات بسیار پیگیرتر و سرسخت تر بود، نوشته های او از یک روح مبارزه طبقاتی اشتنشاق می کرد. او سرسختانه مشی افشای خیانت لیبرالیسم را دنبال می کرد، مشی ای که امروزه مورد نفرت کادتها و انحلال طلبان است. او علیرغم سوسیالیسم تخیلی اش انتقادگر فوق العاده عمیق سرمایه داری بود.
دهه های شصت و هفتاد تعداد زیادی انتشارات مبارزه جو به خود دید که در محتوی دمکراتیک – رزمنده و سوسیالیستی تخیلی بودند و شروع به ترویج در بین «توده ها» کردند. کارگران، پیوتر آلکسیف، استپان خالتورین و دیگران در بین شخصیت های آن عصر بسیار برجسته بودند. به هر حال، جریان دمکراتیک پرولتری، قادر به آزاد ساختن خود از مسیر نارودنیسم نبود؛ این امر تنها بعد از اینکه مارکسیسم روسی شکل ایدئولوژیک گرفت (گروه آزادی کار سال 1883)، و جریان دائم جنبش کارگران به سوسیال دمکراسی پیوست (اعتصابات 96 – 1895 سن پترزبورگ) امکان پذیر گشت.
اما قبل از گذار به این دوره، که از آن زمان تاریخ نشریات کارگران در روسیه واقعاً آغاز می شود، ما ارقامی را نقل می کنیم که به نحو برجسته ای اختلافات طبقاتی بین جنبشهای سه دوره مربوطه را نشان می دهند. این اعداد طبقه بندی اشخاص را که به جرائم سیاسی متهم شده (سیاسی) بر حسب طبقه اجتماعی (طبقه) نشان می دهد. برای هر صد نفر این آمار را داریم:
اشراف خرده بورژوازی شهری و دهقانی دهقانان کارگران روشنفکران
در 46 – 1827 76 23 ؟ ؟ ؟
90 – 1884 30.6 46.6 7.1 15.1 73.2
3 – 1901 10.7 80.9 9 46.1 36.7
8 – 1905 9.1 87.7 24.2 47.4 28.4
در دوره اشرافیت یا فئودالی (46 – 1827) اشراف که اقلیت ناچیزی از مردم بودند اکثریت عظیمی از «سیاسی ها» به حساب می آمدند (76%). در دوره رازنوچینیتسی، نارودنیکی (90 – 1884) متأسفانه اعداد دهه های شصت و هفتاد در دسترس نیستند) اشراف به مرتبه دوم سقوط کردند اما هنوز کاملا درصد بالائی را تشکیل می دادند (30.6%). روشنفکران اکثریت فوق العاده ای (73.2%) از شرکت کنندگان در جنبش دمکراتیک محسوب می شدند.
در دوره 3 – 1901 که دوره اولین روزنامه سیاسی مارکسیستی، ایسکرای قدیم بود کارگران (46.1%) از روشنفکران (36.7%) پیشی گرفتند و جنبش تماماً دمکراتیزه شد (اشرافیت 10.7% و مردم «غیرممتاز» 80.9%).
با پیشتر رفتن، می بینیم که در دوره اولین جنبش توده ای (8 – 1905) تنها تغییر این بود که روشنفکران (28.4% در مقابل 36.7%) توسط دهقانان (24.2% در مقابل 9%) کنار زده شدند.
سوسیال دمکراسی در روسیه توسط گروه آزادی کار که در 1883 در خارج تشکیل شده بود، تأسیس گردید. نوشتجات این گروه که در خارج و بدون سانسور چاپ می شدند، برای اولین بار بطور سیستماتیک نتایج عملی از ایده های مارکسیسم که همانطور که تجربه تمام جهان نشان می دهد به تنهایی جوهر واقعی جنبش طبقه کارگر و هدفهای آن را بیان می کند، گرفته و آن را توضیح می دادند. مدت دوازده سال بین 1883 و 1895 عملا تنها تلاش برای ایجاد یک نشریه سوسیال دمکراتیک کارگران در روسیه عبارت بود از انتشار روزنامه سوسیال دمکراتیک رابوچی در سن پترزبورگ در 1885، که البته غیرعلنی بود اما تنها دو شماره اش بیرون آمد. به سبب عدم وجود یک جنبش توده ای طبقه کارگر، زمینه ای برای رشد وسیع یک نشریه کارگران وجود نداشت.
بنیان یک جنبش توده ای طبقه کارگر با شرکت سوسیال دمکراتها از 96 – 1895، زمان اعتصابات معروف سن پترزبورگ آغاز می شود. در آن زمان بود که نشریات کارگران به معنای واقعی کلمه در روسیه پدیدار شدند. مهم ترین نشریات در آن موقع عبارت بودند از جزوات غیرقانونی که اغلب آنها برای تبلیغات «اقتصادی» (و نیز غیراقتصادی) یعنی احتیاجات و درخواستهای کارگران در کارخانه ها و صنایع گوناگون اختصاص داشته و با هکتوگراف تکثیر شده بودند. واضح است که این ادبیات بدون شرکت فعال کارگران پیشرو در امر تهیه و توزیع آن نمی توانست وجود داشته باشد. بین کارگران فعال سن پترزبورگ در آن زمان باید از واسیلی آندریویچ شلگونف که بعداً کور شد و نتوانست با آن نیروی پیشین ادامه دهد و ایوان واسیلیویچ بابوشکین، یک ایسکرائیست پرشور (3 – 1900) و بلشویک (5 – 1903) که بخاطر شرکت در قیامی در سیبری در آخر 1905 یا آغاز 1906 به قتل رسید، یاد شود.
جزواتی توسط گروهها، محافل و سازمانهای سوسیال دمکراتیک که اغلب آنها بعد از پایان 1895 به نام «اتحاد مبارزه برای آزادی طبقه کارگر» شناخته می شدند، منتشر می گشتند. «حزب کارگری سوسیال دمکرات روسیه» در 1898 در کنگره نمایندگان سازمانهای منطقه ای سوسیال دمکراتیک تأسیس شد.(5)
بعد از آن جزوات نشریات غیرعلنی طبقه کارگر شروع به پیدایش کردند: به عنوان مثال در 1887 رابوچی لیستوک سن پترزبورگ (6) در سن پترزبورگ پدیدار شد و به دنبال آن رابوچایا میسل که پس از مدت کوتاهی به خارج انتقال یافت. از آن هنگام تقریباً، درست تا آستانه انقلاب، نشریات سوسیال دمکراتیک بطور مخفی درمی آمدند؛ اگر چه بطور منظم سرکوب می شدند اما دوباره و دوباره در تمام روسیه ظاهر می گشتند.
روی هم رفته، جزوات و نشریات سوسیال دمکراتیک آن زمان – یعنی بیست سال پیش – پیشاهنگان مستقیم نشریات امروزین طبقه کارگر بودند: «افشاگریها»ی کارخانه ای مشابه، گزارشات درباره مبارزات «اقتصادی» مشابه، برخورد مشابه در مورد وظایف جنبش طبقه کارگر از نقطه نظر اصول مارکسیستی و دمکراسی پیگیر، و نهایتاً دو جریان مشابه عمده – مارکسیستی و اپورتونیستی – در نشریات طبقه کارگر.
این یک حقیقت قابل توجه است؛ حقیقتی که تا امروز توجه شایسته بدان نشده است، اینکه، از آن زمان که جنبش توده ای طبقه کارگر در روسیه (96 – 1895) به وجود آمد، از ابتدا بین جریانات مارکسیستی و اپورتونیستی جدایی ظاهر شد – جدائی ای که در شکل و خصوصیات و غیره تغییر کرد، اما اساساً از 1894 تا 1914 همانطور باقی مانده است. ظاهراً این نوع بخصوص جدائی و مبارزه داخلی بین سوسیال دمکراتها ریشه های عمیق اجتماعی و طبقاتی دارد.
رابوچایا میسل که در بالا ذکر شد جریان اپورتونیستی روز را نمایندگی می کرد که به عنوان اکونومیسم شناخته شده است. این جریان در مباحثات میان رهبران محلی جنبش طبقه کارگر در آغاز 95 – 1894 ظاهر شد. و در خارج یعنی در جائی که بیداری کارگران روسی به شکوفائی ادبیات سوسیال دمکراتیک در آغاز 1896 انجامیده بود، ظهور و تجمع اکونومیستها با یک انشعاب در بهار 1900 پایان یافت (که این قبل از پیدایش ایسکرا است که اولین شماره آن در آخر سال 1900 از چاپ خارج شد).
تاریخ نشریات طبقه کارگر در طی بیست سال 1914 – 1894 تاریخ دو جریان مارکسیسم و سوسیال دمکراسی روسی (یا بهتر است بگوییم سرتاسری روسیه) است. برای درک تاریخ نشریات طبقه کارگر در روسیه، آنچه که باید شناخت، تنها اسامی ارگانهای مختلف و نشریات – نامهایی که هیچ چیز به خواننده امروزی نمی دهند و به آسانی او را گیج می کنند – نیست؛ بلکه محتوی، طبیعت و خط ایدئولوژیک بخش های مختلف سوسیال دمکراسی را باید شناخت.
ارگانهای اصلی اکونومیستها عبارت بودند از رابوچایا میسل (1900 – 1897) و رابوچیه دئیلو (1901 – 1898). رابوچیه دئیلو توسط ب. کریچفسکی که بعداً سندیکالیست شد، آ. مارتینف یک منشویک برجسته و اکنون یک انحلال طلب و آکیموف اکنون یک «سوسیال دمکرات مستقل» که در تمام اصول با انحلال طلبان موافق است، منتشر می شد.
در ابتدا تنها پلخانف و تمام گروه آزادی کار (نشریه رابوتنیک (7) و غیره) با اکونومیستها می جنگیدند، و سپس ایسکرا به مبارزه پیوست (از 1900 تا اوت 1903، تا زمان دومین کنگره ح.س.د.ک.ر). جوهر اکونومیسم دقیقاً چه بود؟
بطور خلاصه اکونومیستها همگی خواستار نوعی از جنبش توده ای طبقه کارگر یا فعالیت مستقل طبقه کارگر بودند، آنها بر روی اهمیت فوق العاده تبلیغات «اقتصادی» و اصرار بر اعتدال و گام به گام کردن تبلیغات سیاسی تأکید داشتند داشتند. همانگونه که خواننده می بیند، اینها دقیقاً همان تکیه کلامهایی هستند که امروزه انحلال طلبان، عرضه می کنند. به هر حال، در عمل اکونومیستها یک سیاست لیبرال کارگری را تعقیب می کردند که اساس آن بطور موجزی توسط س. ن. پروکوپویچ یکی از رهبران اکونومیست آن زمان با این کلمات بیان شد:«مبارزه اقتصادی مخصوص کارگران است، مبارزه سیاسی مخصوص لیبرالهاست.» اکونومیستها که بیشترین سر و صدا را در مورد فعالیت مستقل طبقه کارگر و جنبش توده ای به راه انداختند، در عمل جناح روشنفکران اپورتونیست و خرده بورژوازی جنبش طبقه کارگر بودند.
اکثریت قریب به اتفاق کارگران از نظر طبقاتی آگاه که در 3 – 1901 در هر 100 نفر متهم سیاسی 46 نفر آن را تشکیل می دادند، در مقابل 37 روشنفکر، برعلیه اپورتونیستها، جانب ایسکرای قدیم را گرفتند. سه سال فعالیت ایسکرا (3 – 1901) شاهد تکامل برنامه حزب سوسیال دمکرات، تاکتیکهای عمده آن و اشکالی که با آنها مبارزه اقتصادی و سیاسی کارگران می توانست برمبنای مارکسیسم پیگیر ترکیب شود، بود. در طی سالهای پیش از انقلاب، رشد نشریات کارگران به گرد ایسکرا و تحت رهبری ایدئولوژیک آن ابعاد عظیمی یافت. تعداد جزوات مخفی و نشریات چاپ شده غیرمجاز بطور فزاینده ای عظیم بود و به سرعت در تمام روسیه افزایش یافت.
پیروزی کامل ایسکرا بر اکونومیسم و پیروزی تاکتیکهای پیگیر پرولتاریائی بر تاکتیکهای اپورتونیست – روشنفکری در 1903، جریان «همسفران» را به داخل صفوف سوسیال دمکراسی تسریع کرد؛ و اپورتونیسم بر خاک ایسکرائیسم بمثابه بخشی از آن، در شکل «منشویسم» احیاء شد.
منشویسم در کنگره دوم ح.ک.س.د.ر (اوت 1903) از اقلیت ایسکرائیستها (اسم منشویسم از اینروست)* و از میان همه رقبای اپورتونیست ایسکرا، شکل گرفت. منشویکها در شکل اندکی تغییر یافته به اکونومیسم برگشتند و البته تمام اکونومیستهایی که در جنبش باقی مانده بودند و در رأس آنها آ. مارتینف در صفوف منشویکها جمع شدند.
ایسکرای نو، که از نوامبر 1903 تحت یک هیئت تحریریه جدید پدیدار شده بود، ارگان اصلی منشویسم گردید. تروتسکی یک منشویک پر حرارت آن زمان صراحتاً اظهار داشت:«بین ایسکرای قدیم و نو دره ای قرار دارد». وپریود و پرولتاری (8) (1905) نشریات اصلی بلشویکی بودند که به تاکتیکهای مارکسیسم پیگیر و به ایسکرای قدیم وفادار ماندند.
سالها 7 – 1904، سالهای انقلاب، آزمونی بودند برای دو جریان عمده در سوسیال دمکراسی و در نشریات طبقه کارگر – جریانهای بلشویکی و منشویکی – از نقطه نظر ارتباط واقعی با توده‌ها و به عنوان بیانی از تاکتیکهای توده‌های پرولتری. در ابتدا در پائیز 1905 یک نشریه علنی سوسیال دمکراتیک نمی توانست به یکباره پدیدار شود مگر اینکه راهش توسط فعالیتهای کارگران پیشرو، که در ارتباط نزدیکی با توده‌ها بودند باز شده باشد. این حقیقت که نشریات سوسیال دمکراتیک علنی 1905، 1906 و 1907 نشریاتی مربوط به دو جریان از دو گروه بودند، تنها می تواند توسط دو مشی متفاوت در جنبش طبقه کارگر در آن زمان – خرده بورژوائی و پرولتری – توضیح داده شود.
نشریات علنی طبقه کارگر در هر سه دوره اعتلاء و «آزادی» نسبی پدیدار شدند – یعنی در پائیز 1905 نوایاژیزن (9) بلشویکها و ناکالوی (10) منشویکها (ما تنها نشریه اصلی از نشریات بسیار را برمی شماریم)، در بهار 1905 ولنا (11)، اخو (12) و غیره که توسط بلشویکها منتشر شدند و در بهار 1907 نارودنایا دوما (13) و دیگران که توسط منشویکها منتشر شدند.
جوهر تاکتیکهای منشویکها در آن زمان، اخیراً توسط ل. مارتف در عبارت زیر بیان شده است: «منشویکها هیچ راه دیگری را که با آن پرولتاریا بتواند نقش سودمندی در بحران بازی کند، بجز یاری به دمکراتهای بورژوا لیبرال در تلاشهایشان بخاطر ساقط کردن آن بخش ارتجاعی طبقات توانگر از قدرت سیاسی، نمی دیدند – اما در اثنای این کمک رسانی نیز پرولتاریا می بایست استقلال کامل سیاسی خود را حفظ کند.»(در میان کتابها نوشته روباخین صفحه 772). در عمل این تاکتیکهای «یاری» به لیبرالها، به وابستگی کارگران به آنان انجامید؛ در عمل اینها تاکتیکهای لیبرال کارگری بودند. برعکس، تاکتیکهای بلشویکها استقلال پرولتاریا را در بحران بورژوازی با مبارزه بخاطر به اوج رساندن آن بحران، با افشای خیانت لیبرالیسم، با آگاه کردن و متشکل نمودن خرده بورژوازی (بخصوص در روستاها) برای خنثی نمودن این خیانت، تضمین کردند.
این حقیقتی است – و خود منشویکها منجمله انحلال طلبان امروز کولستوف، لویتسکی و دیگران مکرراً آنرا قبول کرده اند – که در آن سالها (7 – 1905) توده های کارگران از رهبری بلشویکها پیروی کردند. بلشویسم جوهر پرولتری جنبش را بیان نمود و منشویسم جناح اپورتونیست، روشنفکری خرده بورژوائی آن بود.
ما نمی توانیم در اینجا توصیف مفصل تری از محتوی و اهمیت تاکتیکهای دو جریان در نشریات کارگران ارائه بدهیم. ما نمی توانیم کاری بیش از اثبات صحیح حقایق و مشخص نمودن خطوط اصلی تکامل تاریخی انجام بدهیم.
نشریات طبقه کارگر در روسیه تقریباً یک قرن از تاریخ را در پشت سر دارد: اول؛ ماقبل تاریخ یعنی تاریخ نه کارگری و نه پرولتری بلکه «دمکراتیک عمومی»، یعنی جنبش بورژوا دمکراتیک برای آزادی که به دنبال آن بیست سال تاریخ جنبش پرولتاریائی، دمکراسی پرولتری یا سوسیال دمکراسی می آید.
در هیچ کجای دنیا که جنبش پرولتری به وجود آمده است، نمی توانسته «ناگهان» در یک شکل خالص طبقاتی و آماده چون مینروا از مغز ژوپیتر، پا به عرصه وجود بگذارد. تنها در طی مبارزه طولانی و کار سخت بخشی از پیشروترین کارگران، کارگران از نظر طبقاتی آگاه، ایجاد و تقویت جنبش طبقاتی پرولتاریا، و پاک کردن آن از کلیه ناخالصی ها، محدودیتها، قیود و انحرافات خرده بورژوائی امکان پذیر بود. پرولتاریا در کنار خرده بورژوازی می زید و او در اثنائیکه خانه خراب می گردد، تعداد فزاینده ای از تازه واردین را به داخل صفوف پرولتاریا می فرستد. و روسیه خرده بورژوایی ترین و بی فرهنگ ترین کشور سرمایه داری است که تازه الان از دوره انقلاب بورژوائی ای می گذرد که انگلستان بطور مثال در قرن هفدهم و فرانسه در قرن هیجدهم و آغاز قرن نوزدهم گذراندند.
کارگران از نظر طبقاتی آگاه، که اکنون دست به کاری می زنند که نزد آنان عزیز و به آنان نزدیک است، یعنی ایجاد نشریه طبقه کارگر، و بر مبنای صحیح گذاردن و تقویت و پیشبرد آن، بیست سال تاریخ مارکسیسم و نشریات سوسیال دمکراتیک را در روسیه فراموش نخواهند کرد.
جنبش کارگران از دوستان سست عنصرش در میان روشنفکران، آنها که از مبارزه درونی بین سوسیال دمکراتها کناره گیری کرده و آنها که فضا را از جیغ و دادها پر می کنند و هیچ ارتباطی با این مبارزه ندارند، آزار دیده است. آنها مردمان خوش نیت اما بی فایده ای هستند و فریادهای آنها هم بی فایده است.
تنها با مطالعه تاریخ مبارزه مارکسیسم برعلیه اپورتونیسم، تنها با انجام یک مطالعه کامل و با جزئیات در مورد روشی که با آن دمکراسی مستقل پرولتری از درون بلبشوی خرده بورژوازی سربر آورد، کارگران پیشرو می توانند آگاهی طبقاتی و نشریات کارگری شان را تقویت کنند.
مطابق با نسخه رابوچی شماره 1، 22 آوریل 1914 منتشر شد.
مجموعه آثار لنین جلد 20
توضیحات
1- دسامبریست ها: انقلابیون اشرافی روس که برعلیه سرواژ و استبداد می جنگیدند. آنها یک شورش مسلحانه در 14 دسامبر 1825 به وجود آوردند.
2- کولوکول (زنگ): یک نشریه سیاسی که تحت شعار Vlvos Vaco! (من زندگی را ستایش می کنم!) توسط ا.ی. هرزن و ن.پ. اگاریف از اول ژوئیه 1857 تا آوریل 1865 در لندن و از مه 1865 تا ژوئیه 1867 در ژنو به صورت ماهانه و گاه دو هفته یکبار منتشر می شد، 245 شماره از آن بیرون آمد. در 1868 نشریه در فرانسه منتشر می شد (کلا 15 شماره) با یک ضمیمه تصادفی در روسیه. کولوکول که در 2500 نسخه منتشر شده و در تمام روسیه می گشت، ستم استبداد و اجحافات و اختلاس هایی را که مأموران دولت انجام می دادند و استثمار ستمگرانه دهقانان توسط زمینداران را افشاء می نمود. کولوکول، ندای انقلابی را به توده ها می رساند و آنها را به مبارزه برعلیه حکومت تزاریستی و طبقات حاکم فرا می خواند.
کولوکول ارگان اصلی نشریات انقلابی بدون سانسور و پیشرو بود و نقش مهمی در پیشبرد جنبش دمکراتیک و انقلابی و در مبارزه برعلیه استبداد و سرواژ بازی می کرد.
3- نامه بلینسکی به گوگول در ژوئیه 1847 نوشته شد و برای اولین بار در 1855 در پلی آرنایازوزدا (ستاره قطبی) هرزن منتشر گردید.
4- نارودنیسم: یک جریان خرده بورژوائی در جنبش انقلابی روسیه که بین دهه های شصت و هفتاد قرن نوزدهم به وجود آمد. نارودنیک ها می خواستند استبداد را نابود کنند و اراضی مالکین را به دهقانان بدهند. و در عین حال تمایل به سوی رشد روابط سرمایه داری در روسیه را انکار می کردند و در نتیجه دهقانان (و نه پرولتاریا را) نیروی عمده انقلابی می دانستند. آنها کمونهای دهقانی را به عنوان نطفه سوسیالیسم در نظر می گرفتند. نارودنیک ها در تلاشهایشان برای فراخواندن دهقانان به مبارزه برعلیه استبداد به دهات، «در میان مردم» رفتند، اما هیچگونه حمایتی در آنجا نیافتند.
در دهه های هشتاد و نود نارودنیکها یک سیاست مسالمت با تزاریسم را پذیرفتند، آنها منافع کولاکها را بیان می نمودند و مبارزه خصمانه ای را برعلیه مارکسیسم پیش می بردند.
5- منظور کنگره اول ح.ک.س.د.ر منعقده در مینسک در 3 – 1 (15 – 13) مارس 1898، می باشد. کنگره با حضور نه نماینده از شش سازمان: اتحاد مبارزه برای آزادی طبقه کارگر سن پترزبورگ، مسکو، یکاترینوسلاو و کیف و از گروه رابوچایا گازتای کیف و از بوند تشکیل شد. کنگره کمیته مرکزی حزب را انتخاب کرد. رابوچایا گازتا را به عنوان ارگان رسمی حزب تأیید نمود، مانیفستی انتشار داد و اتحادیه سوسیال دمکراتهای خارج را به عنوان نماینده حزب در خارج اعلام نمود.
کنگره اول ح.ک.س.د.ر از این نظر اهمیت داشت که تصمیمات و مانیفست را تأیید و ایجاد حزب کارگری سوسیال دمکرات روسیه را اعلام نمود و از این طریق نقش مهمی در ترویج انقلابی بازی نمود. به هر حال کنگره یک برنامه یا طرح قوانین حزبی را تصویب نکرد. کمیته مرکزی منتخب کنگره به زودی دستگیر شدند و نشریه چاپی رابوچایا گازتا توقیف شد و بنابراین متحد کردن محافل و سازمانهای مختلف مارکسیستی و ایجاد ارتباط بین آنها برای کنگره غیرممکن شد. یک خط واحد در کار سازمانهای منطقه ای و یک رهبری واحد مرکزی وجود نداشت.
6- سن پترزبورگ لیستوک (بولتن کارگری سن پترزبورگ) ارگان اتحاد مبارزه برای آزادی طبقه کارگر سن پترزبورگ. دو شماره آن درآمد – شماره 1 در فوریه (ژانویه) 1897 در روسیه به تعداد 400 – 300 نسخه تکثیر شده و شماره 2 در سپتامبر در ژنو به شکل چاپی.
وظیفه ای که روزنامه در برابر خود قرار داد ترکیب مبارزه اقتصادی طبقه کارگر با خواستهای وسیع سیاسی و تأکید بر ضرورت ایجاد حزب کارگران بود.
7- رابوتنیک (کارگر) یک مجموعه غیرمتناوب که در 99 – 1896 در خارج توسط اتحادیه سوسیال دمکراتها به سردبیری گروه آزادی کار منتشر می شد. این مجموعه به ابتکار لنین که در طی مسافرتش به خارج در 1895 با پلخانف و اکسلرد قرار گذاشت سمپوزیوم توسط گروه آزادی کار نوشته و منتشر شود، درمی آمد. لنین در بازگشتش به روسیه کار بیشتری در سازماندهی حمایت از این نشریه و فرستادن مقالات و مکاتبات از روسیه به آن انجام داد. لنین قبل از دستگیریش در دسامبر 1895 یک مقاله یادبود «فردریش انگلس» و چند نامه تهیه کرده و به رابوتنیک اهدا نموده بود که برخی از آنها (از آ.آ. وانایف، م.آ. سیلوین، س.پ. شسترین) در شماره 2 – 1 و شماره 6 – 5 مجموعه منتشر شد. روی هم رفته شش شماره رابوتنیک در سه کتاب و 10 شماره لیستوک رابوتنیکا منتشر شد.
8- وپریود (به پیش) یک هفته نامه بلشویکی غیرعلنی که از 22 دسامبر 1904 (4 ژانویه 1905) تا 5 (18) مه 1905 در ژنو منتشر می شد. هجده شماره از آن درآمد. سازمانده، سرپرست و الهام دهنده آن لنین بود. اعضاء دیگر هیئت تحریریه و.و. وروسکی، آ.و. لوناچارسکی و م.س. المینسکی بودند. تمام مکاتبات منجمله آنها که از کمیته های منطقه ای بودند توسط ن. کروپسکایا منتقل می شدند. لنین محتوای روزنامه را با کلمات زیر بیان کرد: «خط وپریود خط ایسکرای قدیم است. وپریود، به نام ایسکرای قدیم قاطعاً با ایسکرای نو مبارزه می کند»(نگاه کنید به جلد 8 مجموعه آثار لنین، ص 180) علاوه بر مقالات اصلی، لنین پاراگراف های بسیاری برای وپریود نگاشت و ستون مکاتبات را بازنویسی نمود. برخی از مقالات توسط لنین با همکاری دیگر اعضاء هیئت تحریریه (وروسکی، المینسکی و دیگران) نوشته شدند. بیش از شصت مقاله و ستون کوچک توسط لنین در وپریود انتشار یافت. برخی شماره ها بطور مثال شماره های 4 و 5 که به حوادث 9 (22) ژانویه 1905 و آغاز انقلاب در روسیه می پرداختند تقریباً کلا توسط لنین نوشته شدند. مقاله های او در وپریود اغلب در نشریات منطقه ای بلشویکی دوباره چاپ شده و یا به صورت جزوه و رساله انتشار می یافتند.
نقش قابل توجهی که نشریه در برخورد به منشویسم، اثبات دوباره اصول حزب، فرموله کردن و روشن نمودن مطالبی که به وسیله انقلاب اوج گیرنده مطرح می شدند و مبارزه برای تشکیل یک کنگره، در یک قطعنامه ویژه کنگره سوم حزب که برای هیئت تحریریه قدردانی به ارمغان آورد، برشمرده شدند. بر طبق تصمیم کنگره سوم، نشریه وپریود با پرولتری جایگزین شد.
پرولتاری (پرولتاریائی) یک هفته نامه بلشویکی غیرعلنی و ارگان مرکزی ح.ک.س.د.ر بود که بر طبق قطعنامه کنگره سوم حزب ایجاد شد. بنابر تصمیم نشست سراسری کمیته مرکزی حزب در 27 آوریل (10 مه) 1905، لنین به عنوان سردبیر آن تعیین گردید. از 14 (27) مه تا 12 (25) نوامبر 1905 بیست و شش شماره از پرولتاری بیرون آمد.
پرولتاری خط ایسکرای قدیم بلشویکی را پیش برد و پیوستگی کامل خود را با نشریه وپریود حفظ کرد.
لنین در حدود نود مقاله و پاراگراف برای این نشریه نگاشت. مقالات او ماهیت سیاسی نشریه و پیام ایدئولوژیک و جریان بلشویکی آنرا مشخص کرد. لنین بار سنگینی از کار نشریه را به عنوان مدیر و ناشر، با گرفتن کمک منظم از اعضاء دیگر هیئت تحریریه – لوناچارسکی، وروسکی و المینسکی، بر دوش کشید.
پرولتاری بلاواسطه به تمام حوادث مهم در روسیه و جنبش کارگری بین المللی واکنش نشان داد و مبارزه خستگی ناپذیری را برعلیه منشویکها و دیگر عناصر اپورتونیست و رویزیونیست پیش برد. نشریه کار بزرگی در ترویج تصمیمات سومین کنگره حزب انجام داد و نقش مهمی در متشکل کردن بلشویکها از نظر تشکیلاتی و از نظر ایدئولوژیک انجام داد. پرولتاری بطور پیگیر از مارکسیسم انقلابی دفاع نمود و تمام موضوعات اساسی مربوط به رستاخیز انقلاب در روسیه را فرموله نمود. نشریه حوادث 1905 را روشن نمود و توده وسیعی از کارگران را به مبارزه برای پیروزی انقلاب برانگیخت.
پرولتاری توجه قابل ملاحظه ای به سازمانهای سوسیال دمکراتیک نمود. برخی از مقالات لنین در این نشریه توسط نشریات منطقه ای تجدید چاپ شده و به صورت جزوه توزیع گردیدند. انتشار پرولتاری به مدت کوتاهی بعد از مهاجرت لنین به روسیه در آغاز 1905 معوق ماند. دو شماره آخر (شماره های 25 و 26) توسط وروسکی نوشته شدند. اما همینها نیز شامل چند مقاله از لنین می شدند که بعد از مهاجرتش از ژنو منتشر گردیدند.
9- نوایاژیزن (زندگی نو) اولین نشریه علنی بلشویکی که از 27 اکتبر (9 نوامبر) تا 3 (16) دسامبر 1905 به صورت یک روزنامه در سن پترزبورگ منتشر می شد. لنین به مجرد بازگشتش به روسیه در آغاز نوامبر سردبیری آنرا برعهده گرفت. نوایاژیزن در واقع ارگان مرکزی ح.ک.س.د.ر بود و و.و. وروسکی، آ.و. لوناچارسکی و م.س. المینسکی و دیگران از نزدیک با آن همکاری می کردند. ماکسیم گورکی یکی از همکاران فعال نشریه بود که به آنها کمکهای اساسی مالی ارائه کرد.
شماره 9 نشریه در 10 نوامبر 1904، اولین مقاله لنین «تجدید سازمان حزب» را به همراه داشت که با بیش از ده مقاله دیگر به قلم او ادامه یافت. تیراژ نشریه با وجود تعقیب مداوم به 80000 می رسید. 15 تا از 27 شماره آن توقیف و نابود شدند، بعد از انتشار شماره 27 در 2 (15) دسامبر ممنوع شد و شماره 28 آن به صورت مخفی بیرون آمد.
10- ناکالو (آغاز) یک روزنامه منشویکی که از 13 (26) نوامبر تا 2 (15) دسامبر 1905 در سن پترزبورگ منتشر شد. شانزده شماره آن بیرون آمد. نویسندگان و ناشرین نشریه د.م. هرزنشتین و س.ن. ساکنیکوف و پ.ب. اکسلرد، ف.ی.د.ن، ل.ج. دوج، ن.ی. یوردانسکی، ل. مارتف، آ.ن. پوسف از جمله همکاران بودند.
11- ولنا (موج) یک روزنامه بلشویکی علنی که از 26 آوریل (9 مه) تا 24 مه (6 ژوئن) 1906 منتشر می شد. 25 شماره از آن بیرون آمد. از ابتدای شماره 9 در 5 (18) مه 1906 (بعد از خاتمه کنگره چهارم و بازگشت لنین از استکهلم) در واقع نشریه توسط لنین نوشته می شد. در حدود 25 مقاله توسط او در نشریه انتشار یافت. افراد دیگر سردبیری عبارت بودند از و.و. وروسکی و م.س. المینسکی. ولنا مورد سرکوبهای مکرر پلیسی قرار گرفت و سرانجام توسط حکومت تزاری تعطیل شد. نشریه علنی بلشویکی وپریود جای آن را اشغال نمود.
12- اخو (پژواک) یک روزنامه علنی بلشویکی که از 22 ژوئن (5 ژوئیه) تا 7 (20) ژوئیه 1906 در سن پترزبورگ به جای روزنامه توقیف شده وپریود منتشر می شد. 14 شماره از آن بیرون آمد. در واقع نشریه توسط لنین نوشته می شد که مقالاتش در هر شماره ظاهر می شدند. لنین همچنین بخش «کتاب و مجله» را نیز هدایت می نمود.
تقریباً هر شماره نشریه مورد سرکوب قرار می گرفت. دوازده تا از چهارده شماره نشریه توسط پلیس توقیف شد.
13- نارودنایا دوما (دومای خلق) یک روزنامه منشویکی که در سن پترزبورگ در مارس – آوریل 1907 به جای روسکایاژیزن توقیف شده منتشر شد. بیست و یک شماره نشریه بیرون آمد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر